Όσο κι αν φαίνεται περίεργο, ο Ότο Ρεχάγκελ συνέχισε την προπονητική του καριέρα μέχρι το εβδομηκοστό πέμπτο της ηλικίας του (μέχρι τα γεράματα). Δηλαδή μετά το τέλος της θητείας του στην Εθνική Ελλάδος του 2010 έκανε ένα διάλειμμα για δύο χρόνια, και το 2012 είχε αναλάβει προπονητής για ένα χρόνο τη Χέρτα Βερολίνου, και έπειτα σταμάτησε οριστικά.
Μήπως δεν υπάρχουν ανάλογα παραδείγματα στην ιστορία του Ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου και μάλιστα όχι σε Εθνικό επίπεδο αλλά σε καθαρά σωματειακό, όπου οι υποχρεώσεις είναι καθημερινές και σαφώς βαρύτερες; Πάρτε το Γκι Ρου για παράδειγμα…
Ο Γάλλος μολονότι πλησιάζει τα 70 (συνομήλικος του Herr Otto), μόλις πρόσφατα αποφάσισε να ξεκινήσει μια δεύτερη καριέρα στη Λανς (για… δύο χρόνια και μετά βλέπουμε), αφήνοντας τον πάγκο της πολυαγαπημένης του Οσέρ, ύστερα από 44 χρόνια αδιάλειπτης παρουσίας (αν εξαιρέσουμε ένα μικρό χρονικό διάστημα την περίοδο 2000- 2001). Χαρά στο κουράγιο του!
Ο Στέλιος, λάτρης της Παράδοσης και κάθε άλλο παρά αχάριστος, επικροτεί χωρίς κανέναν ενδοιασμό αυτήν την απόφαση- επιλογή. Ο Ότο Ρεχάγκελ έχει μπει προ πολλού στο club των πιο επιτυχημένων προπονητών που έχει “γεννήσει” ποτέ το Ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο, με την κατάκτηση του Euro 2004 στην Πορτογαλία. Πολύ πιθανόν, όμως, να κάνει entry και στα chart των μακροβιότερων κόουτς σε εθνικές ομάδες στη Γηραιά Ήπειρο (από το σωτήριο έτος 2001).
Διαβάστε μερικές από τις ”αλεπούδες των πάγκων” που ρίζωσαν για τα καλά στις Ευρωπαϊκές Εθνικές ομάδες που προπόνησαν και γι’ αυτό θα έχουν εξέχουσα θέση ες αεί στις καρδιές των φιλάθλων τους. Αντίστοιχοι Όττο, τουλάχιστον σε διάρκεια, πέρασαν από παντού…
Ιταλία
Την περίοδο 1975- 1986 ένας ήταν ο αδιαφιλονίκητος ”Ιούλιος Καίσαρας” της Squadra Azzura. Ο Enzo Bearzot. Ως βοηθός του δεύτερου μακροβιότερου Ιταλού προπονητή, Ferruccio Valcareggi (1967- 1974), κάθησε για πρώτη φορά στον πάγκο στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1974. Το 1978, στην Αργεντινή, έχοντας τα ηνία ο ίδιος, οδήγησε την Ιταλία στην καθ’ όλα αξιοπρεπή 4η θέση, για να φτάσει στο ζενίθ το 1982, στο Μουντιάλ της Ισπανίας. Το προπονητικό τέλος του ήρθε το 1986, μετά την μέτρια παρουσία των Ατζούρι στο Μέξικο (αποκλεισμός από τη φάση των 16).
Γαλλία
Σύγχρονός του και με αξιόλογες περγαμηνές, ο… γείτονάς του, Michel Hidalgo (1976- 1984). Ο Νορμανδός στάθηκε εξαιρετικά άτυχος στο Μουντιάλ του 1982, όπου κατά κοινή παραδοχή άξιζε κάτι περισσότερο από έναν επεισοδιακό αποκλεισμό στα πέναλτυ, στη σειρά των ημιτελικών, από τη Γερμανία. Εξιλεώθηκε, πάντως, με ένα Ευρωπαϊκό πρωτάθλημα κόντρα στην Ισπανία το 1984… ε και; Με εκείνη την ομάδα οι τρικολόρ θα έπρεπε να προσδοκούν πολλά περισσότερα! Ο διανύων την όγδοη δεκαετία της ζωής του προπονητής, το 2004, πρόλαβε να αναλάβει για δύο σχεδόν χρόνια τα ηνία της ομάδας του Κονγκό (τα περήφανα γηρατειά που λέγαμε…)
Αγγλία
Οι Άγγλοι σε θέματα προπονητή ήταν παραδοσιακά υπομονετικοί. Ποτέ δεν βιάζονταν να αντικαταστήσουν τον επικεφαλής του τεχνικού τημ. Γι’ αυτό και από τον πάγκο των Three Lions έχουν περάσει μερικοί από τους μακροβιότερους σε θητεία προπονητές. Πρώτος και καλύτερος ο Sir Walter Winterbottom (1946- 1962). Ο πρώην “δασκαλάκος” από το Όλνταμ ήταν ….λεβεντιά και καθοδήγησε την Αγγλία σε 4 παγκόσμια Κύπελλα, αν και πολλάκις κατηγορήθηκε ότι ο ρόλος του ήταν περισσότερο οργανωτικός και διοικητικός, παρά τεχνικός. Κατά το κοινώς λεγόμενο, η ομάδα έπαιζε με τον “αυτόματο πιλότο”.
Η κατάσταση δεν θα μπορούσε να συνεχιστεί για πολύ. Η Ομοσπονδία τον άλλαξε με τον Sir Alf Ramsey,ο οποίος εν έτει 1963 προέβλεπε δίκην μάντη ότι η ομάδα που αναλάμβανε θα σήκωνε το Παγκόσμιο Κύπελλο. Και δεν έπεσε έξω. Η καριέρα του τελείωσε άδοξα, όταν το 1974 απέτυχε να προκριθεί στο Παγκόσμιο Κύπελλο. Έντεκα χρόνια ήταν υπέραρκετά. Ο διατελέσας και τεχνικός σύμβουλος στον Παναθηναϊκό την περίοδο 1979- 80 υπήρξε μνημειώδης μορφή για το Βρετανικό ποδόσφαιρο. Τόσο πολύ που αποτέλεσε και ήρωα στο κόμικ ”Roy of the Rovers”, ως μάνατζερ των Melchester Rovers… κι ενώ ο απίθανος Ρόι ήταν σε κώμα! Ε ρε φαντασία… All time classic ρητό του που έχει μείνει στην ιστορία; “Ποτέ δεν αλλάζεις ομάδα που νικάει” . Ούτε προπονητή Sir.. ούτε προπονητή…
Τρίτος και…. φαρμακερός Άγγλος προπονητής για την πιο πρόσφατη όμως περίοδο 1982- 1990 ο επίσης Sir Bobby Robson. Ο επιτυχημένος επί 13 συναπτά έτη κόουτς της φοβερής Ίπσουιτς των Μάρινερ, Κούπερ, Μπραζίλ, ανέλαβε την Εθνική με μεγάλες προσδοκίες. Μεγαλύτερη επιτυχία του η καθοδήγηση της Αγγλίας στο Μουντιάλ της Ιταλίας το 1990 και η πρόκριση στην ημιτελική φάση. The rest is history (πώς λέμε “καλώς τα παιδιά” στα γερμανικά;). Ο συμπαθής Ρόμπσον πριν από ένα μήνα γνωστοποίησε ότι για πέμπτη φορά στη ζωή του προσβλήθηκε από καρκίνο… Του ευχόμαστε ταχεία ανάρρωση.
Γερμανία
Δύο είναι οι ”μαθουσάλες” των πάγκων για τα “πάντσερ”. Ο Ανατολικογερμανός Helmut Schon(1964- 1978) , υπό τις οδηγίες του οποίου η Δυτική Γερμανία έφτασε ένα βήμα πριν από την κατάκτηση του Μουντιάλ το 1966, ενάντια στην Αγγλία και δύο βήματα πριν από τον ίδιο στόχο στο ΠΚ του Μεξικού το 1970, όπου κατέλαβε την τρίτη θέση νικώντας στο μικρό τελικό την Ουρουγουάη. Το ντεμαράζ του πάντως ήταν εντυπωσιακό αφού το 1974 κατέκτησε το Μουντιάλ και το 1976 το Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα. Δεύτερος τη τάξει σε σπουδαιότητα ο Berti “Der Terrier” Vogts με οκταετή θητεία, από το 1990 ως το 1998. Ο πρώην δεξιός αμυντικός έχει στο παλμαρέ του την κατάκτηση του Euro 1996, αλλά όπου αλλού κι αν δούλεψε ως προπονητής δεν επέδειξε την ίδια αποτελεσματικότητα. Ούτε στο Κουβέιτ, ούτε στη Σκωτία, όπου κατάφερε κι έφερε ισοπαλία με τη Μολδαβία (κούφια η ώρα…) και γι’ αυτό εξαναγκάστηκε σε παραίτηση το 2004. Ε και; Στις αρχές του 2007 υπέγραψε τετραετές συμβόλαιο με την Εθνική Νιγηρίας.
Βέλγιο
Περίοπτη θέση στο hall of fame των πιο ανθεκτικών προπονητών Ευρωπαϊκής Εθνικής ομάδας κατέχει αναμφίβολα και ο Γκυ Τάις. Οι “κόκκινοι διάβολοι” δεν θα μπορούσαν να κάνουν καλύτερη επιλογή το 1976, όταν τον προσελάμβαναν στο πόστο του μάνατζερ, όπου και παρέμεινε επί 13 έτη (ύστερα σου λένε να μην είσαι προληπτικός) . Ξανακάθισε στον πάγκο των Βέλγων την περίοδο 1990- 91 και ειδικά για το Μουντιάλ της Ιταλίας το 1990, όπου γνώρισε την ήττα και τον αποκλεισμό στη φάση των 32 από την Αγγλία. Το 1991 αποσύρθηκε οριστικά. Πρόλαβε, πάντως, να φτάσει σε τελικό Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος στη Ρώμη το 1980, όπου ηττήθηκε από τη Δυτική Γερμανία, ενώ το 1986 στο Μεξικό ηττήθηκε στα ημιτελικά από την ανίκητη τότε Αργεντινή του Ντιέγκο Μαραντόνα. Έφυγε από τη ζωή το 2003 σε ηλικία 81 ετών.
Ισπανία
Άλλοι αξιομνημόνευτοι προπονητές; Στην Εθνική Ισπανίας ο Ούγγρος Ladislao Kubala, από το 1969 έως το 1980 και ο Pedro Escartin πιο παλιά από το 1952 ως το 1961. Στην Ιρλανδία μορφή θεωρείται ο Jack Charlton, με θητεία από το 1986 ως το 1995, με σημαντικότερη στιγμή την πρόκριση της ομάδας του στα προημιτελικά του Μουντιάλ της Ιταλίας το 1990, όπου και αποκλείστηκε δύσκολα από την οικοδέσποινα. Ενώ δεν μπορούν να διαφύγουν της προσοχής μας οι Billy Bingham της Βόρειας Ιρλανδίας (1967- 1971, 1980- 1994) με δύο προκρίσεις σε τελική φάση Παγκοσμίων Κυπέλλων το 1982 και το 1986 και ο Σκωτσέζος Craig Brown από το 1993 ως το 2002.
Ελλάδα
Όσο για τα καθ’ ημάς; Ο μύθος του Αλκέτα Παναγούλια ασφαλώς και δεν πρόκειται να σβήσει, καθώς ακόμα και σήμερα παραμένει ο μοναδικός προπονητής που κατά τη διάρκεια της τρίτης θητείας του στην Εθνική Ελλάδας, μας οδήγησε στο Μουντιάλ των ΗΠΑ, ενώ και οι δύο προηγούμενες την περίοδο 1973- 1976 και 1977- 1982 στέφθηκαν από επιτυχία, με την αγαπημένη μας να προκρίνεται για πρώτη φορά σε τελική φάση Ευρωπαϊκού πρωταθλήματος στην Ιταλία το 1980. Και να μην ξεχνιόμαστε… την αρχή του στην Εθνική Ελλάδας την έκανε το 1972 ως βοηθός προπονητή ενός κυρίου που αναφέρθηκε μόλις πριν λίγο. Του Βορειοϊρλανδού Billy Bingham… Είπαμε: Τα μεγάλα μυαλά συναντιούνται παντού- αγνοώντας σύνορα και εθνικότητες.
Μπασκετικό υστερόγραφο: Με διαιτησίες όπως η χθεσινή στο Αλεξάνδρειο είναι πραγματικό θαύμα που δεν είδαμε έκτροπα… δεν είναι μόνον τα φαλτσοσφυρίγματα καθαυτά. Είναι και η όλη στάση ενός από τους “άρχοντες” του παιχνιδιού (ο νοών νοείτω- όποιος είδε το ματς κατάλαβε). Λίγη περισσότερη ταπεινότητα και εγκράτεια δεν βλάπτει. Ρόλος του διαιτητή είναι να κατευνάζει τα πνεύματα και όχι να λειτουργεί ως “agent provocateur”. Για το καλό όλων και πάνω απ’ όλα του αθλήματος. Σε τελική ανάλυση όλοι αυτό υπηρετούμε.
