Ακούγεται ολοένα και περισσότερο ότι τα οικονομικά μέτρα θα πάνε την Ελλάδα τριάντα και σαράντα χρόνια πίσω. Αν ξαναπάμε στη δεκαετία του '80, δεν έχω πρόβλημα να τους δώσω και το σπίτι μου...
Τα 80's είχαν ελαφράδα, και ειδικά στην Ελλάδα ταυτίστηκαν με την πιο διασκεδαστική κατά τη γνώμη μου πολιτική περίοδο, δηλαδή την άνοδο του Π.Α.Σ.Ο.Κ. στην εξουσία –όλες τις ιστορίες με καλαμπούρια τις πληρώνεις κάποτε ακριβά, αλλά τουλάχιστον καλοπερνάς.
Τα 70's, όμως, δεν θέλω ούτε να τα σκέφτομαι. Δεν υπάρχει πιο ανυπόφορη δεκαετία από αυτήν του '70. Ξεκινάει με το hangover των 60's, και αυτό είναι το βασικό της πρόβλημα: Είναι μια δεκαετία ζαλισμένων και κουρασμένων ανθρώπων, κι αυτό φαίνεται παντού. Οι γυναίκες, πρώτα από όλα, θαρρείς πως κάνουν ό,τι μπορούν για να γίνουν άσχημες: Κόβουν τα μαλλιά τους, φοράνε κάτι άθλια πολύχρωμα παντελόνια και εμφανίζουν το σύμβολο της χειραφέτησής τους, δηλαδή το ταγάρι. Αρχίζουν και καπνίζουν πιο πολύ από τους άντρες, μιλάνε σαν αυτούς, κρύβονται πίσω από κάτι τεράστια γυαλιά, που παρεμπιπτόντως είναι και πάλι στις μέρες μας θλιβερή μόδα.
Είναι μια δεκαετία στην οποία γράφονται περισσότερα δοκίμια από μυθιστορήματα και στην οποία οι μεγάλοι καλλιτέχνες του '60 εξακολουθούν να κυριαρχούν πουλώντας ακριβά την κούρασή τους. Αντρική μόδα –και ειδικά στην Ελλάδα– απλώς δεν υπάρχει. Τα παντελόνια καμπάνα είναι ό,τι πιο δυστυχές μπορεί να σου τύχει.
Κοιτάζω τις φωτογραφίες των συμμαθητών μου συχνά και νομίζω ότι ζούμε σε μια εποχή όπου κάθε μέρα κυκλοφορούν καρναβάλια. Μας ντύνουν ναυτάκια και μας τρέχουν στο κατηχητικό οι ίδιοι μπαμπάδες που βλέπουν μπάλα στην τηλεόραση, αλλά στις παρέες τους υποστηρίζουν ότι το ποδόσφαιρο είναι το όπιο του λαού. Είναι μπαμπάδες με καραφλοχαίτες, μούσια, μουστάκια, φαβορίτες· νομίζεις ότι πριν φύγουν από το σπίτι, βάζουν μουτσούνα.
Ζουν τη δεκαετία του κλισέ και του τσιτάτου. Σε κάθε συζήτηση πρέπει να αναφερθούν τουλάχιστον τρεις γνώμες διασήμων για να πειστεί ο συνομιλητής σου ότι έχεις επίπεδο. Η δε αμφισβήτηση δεν είναι παρά μια σειρά μπαρούφες που προσπαθείς να καταθέσεις για να δείξεις ότι είσαι διαφορετικός από το διπλανό σου, με τον οποίο συνήθως υποστηρίζετε τα ίδια πράγματα! Διόλου τυχαία, στην Ελλάδα, όταν πέφτει η Χούντα και νομιμοποιούνται οι κομουνιστικές ιδέες, εμφανίζονται ένα σωρό κόμματα των οποίων τις διαφορές, είτε στα δεξιά είτε στ' αριστερά, ελάχιστα καταλαβαίνεις.
Όλο αυτό το τσουνάμι της μπουρδολογίας των 70's το πληρώνουμε σήμερα. Ακόμα και το ποδόσφαιρο των 70's είναι υπερτιμημένο και η μυθοποίησή του έχει να κάνει αποκλειστικά με την τηλεόραση...
Στην Ελλάδα, τα 70's ξεκινούν με πολύ μπουζούκι: Η παραλιακή αναστενάζει και οι πελάτες στα πρώτα τραπέζια του Ζαμπέτα γράφουν τα ονόματά τους για να τους φωνάξει ένα ένα ο Γιώργαρος όταν τραγουδάει τον Αράπη. Υπό τους ήχους πιάτων που σπάνε και πανηγυριών στα οποία προβάλλεται η Μ.Ο.Μ.Α που ανοίγει δρόμους και η εθνοσωτήρια επανάσταση, προκύπτουν Νομικές και Πολυτεχνεία, απόβαση των Τούρκων στην Κύπρο και μεταπολίτευση. Και επειδή είμαστε στη δεκαετία του '70, τίποτα εντέλει δεν μας βγαίνει σε καλό: Μια χαώδης δεκαετία προάγει μια απλοποιημένη, μανιχαϊστική, μελό πολιτική σκέψη. Κι όλο αυτό το τσουνάμι της μπουρδολογίας των 70's το πληρώνουμε σήμερα, αφού χαντάκωσε βέβαια τα μυαλά μας επί δεκαετίες.
Ακόμα και το ποδόσφαιρο των 70's είναι υπερτιμημένο, και η μυθοποίησή του έχει να κάνει σχεδόν αποκλειστικά με την τηλεόραση –που, ειδικά στην Ελλάδα, μόλις άρχισε να εδραιώνεται. Ο Άγιαξ και οι Ολλανδοί, οι απόλυτες φίρμες της δεκαετίας, παίζουν ένα διαφορετικό ποδόσφαιρο, που αρέσει χωρίς να γίνεται στον καιρό του ιδιαίτερα κατανοητό. Οι άλλοι ζουν όλοι παρακμές: Βραζιλιάνοι σχεδόν δεν υπάρχουν· η ομάδα τους σταμάτησε στο Μεξικό. Οι Ιταλοί συζητάνε για τον Ριβέρα και τον Ματσόλα και αν μπορούν να παίξουν μαζί· είναι η μόνη τους απόλαυση. Η Αργεντινή, για να κερδίσει το Παγκόσμιο Κύπελλο του '78, στήνει το Περού με τρόπο σοκαριστικό. Η Δυτική Γερμανία, για να βγει Πρωταθλήτρια Κόσμου το '74, πουλάει την ψυχή της στο διάβολο που λέγεται σκοπιμότητα. Οι Άγγλοι απλώς παρακολουθούν τη Λίβερπουλ. Ο Κρόιφ, με το χίπικο στυλάκι, είναι μία από τις λίγες ωραίες εικόνες της δεκαετίας – ποιος είπε ότι τα μακριά μαλλιά πάνε σε όλους;
