Τα 7 θαύματα του παγκοσμίου ποδοσφαίρου

ta-7-thavmata-tou-pankosmiou-podosfairou

4 Ιουλίου 2004. Αξέχαστη ημερομηνία για εμάς τους Έλληνες. «Εθνική γιορτή», πανζουρλισμός, τρέλα. The Greek Independence Day. Ημερομηνία κατά την οποία έλαβε χώρα ένα από τα μεγαλύτερα θαύματα στην ιστορία του Παγκοσμίου Ποδοσφαίρου. Η Ελλάδα στέφεται πρωταθλήτρια Ευρώπης στο στάδιο Ντα Λουζ της Λισαβόνας. Αυτά δεν γίνονται κάθε μέρα. Γίνονται μια φορά στα εκατό χρόνια. Ή μήπως μια φορά στα πενήντα; Σωστά σωστά… Μην το ξεχνάμε.

Την ίδια ακριβώς ημέρα, μισό αιώνα πιο πριν, συνέβη και το άλλο μεγάλο θαύμα, σε Παγκόσμιο Κύπελλο αυτή τη φορά (της Ελβετίας). Το «θαύμα της Βέρνης». 4 Ιουλίου 1954. Η Γερμανία νικούσε στον τελικό την αχτύπητη Ουγγρική με 3-2 και ενώ λίγες ημέρες πιο πριν, στη φάση των ομίλων, είχε γνωρίσει τη συντριβή με 8-3…. Η νίκη αυτή ήταν κάτι περισσότερο από ένα αμιγώς αθλητικό θαύμα. Ήταν κοινωνικοπολιτικό γεγονός. Ο Γερμανός σήκωνε ξανά το κεφάλι του, ίσως για πρώτη φορά μετά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Η ντροπή για τα τόσα δεινά που είχε προκαλέσει την προηγούμενη δεκαετία σε ολόκληρη την ανθρωπότητα ήταν πολύ νωπή.

Περίοπτη θέση στη λίστα των επτά θαυμάτων του Παγκοσμίου Ποδοσφαίρου έχει και η κατάκτηση του Euro 1992, από τους Δανούς αυτή τη φορά. Οι Σκανδιναβοί τερμάτιζαν δεύτεροι στον προκριματικό τους όμιλο, πίσω από την πανίσχυρη και ενωμένη- τύποις- Γιουγκοσλαβία. Αλλά ο πόλεμος της Βοσνίας ήταν προ των πυλών. Την περίοδο που διεξαγόταν η διοργάνωση, οι γείτονες τα είχαν κάνει ήδη γης μαδιάμ. Κροάτες και Σλοβένοι ήταν φευγάτοι, μόνον στα σπορ δεν είχαν το μυαλό τους τα παλικάρια. Τα ίδια συνέβαιναν και ένα χρόνο πρωτύτερα στη Ρώμη, στο Eurobasket του 1991. Ο Γιούρι Ζντοβτς, λόγου χάρη, λάμβανε ειδοποίηση από τη Σλοβενική Κυβέρνηση να μην “κατεβεί” να παίξει. Ποιος είπε ότι αθλητισμός και πολιτική δεν συμβαδίζουν; 

Την κατάσταση «εκμεταλλεύτηκαν» οι συμπαθείς Δανοί, που κλήθηκαν να αναπληρώσουν το κενό των Σέρβων. Βέβαια, δεν βρίσκονταν ακριβώς στις παραλίες, όπως κατά κόρον (και προφανώς από ποιητική άδεια) αναφέρεται μέχρι σήμερα στον Τύπο, καθόσον εκείνη την περίοδο η ατμόσφαιρα στα Βαλκάνια προμήνυε το τι θα επακολουθούσε και σε αθλητικό επίπεδο. 

Οι Δανοί έδιναν φιλικά προετοιμασίας και επρόκειτο να κοντραριστούν εκείνες τις μέρες με την ομάδα της Κοινοπολιτείας (από τη Ρωσία). Δεν ήταν ακριβώς «καφενείο», αλλά εν πάση περιπτώσει δεν είχαν και κανένα φοβερό άγχος (τι είχαμε τι χάσαμε!). Αφού τερμάτισαν δεύτεροι στον όμιλο του Euro πίσω από τη διοργανώτρια Σουηδία, πετώντας έξω Άγγλους και Γάλλους, στον ημιτελικό νικήσανε στη διαδικασία των πέναλτυ τους «Οράνιε» και στον τελικό επικράτησαν δίκαια και άνετα της Γερμανίας με 2-0. Το ημερολόγιο έγραφε 26 Ιουνίου 1992, όταν ο Πήτερ Σμάιχελ και η τρελοπαρέα των rolligans ξεσάλωνε.

Αναμφισβήτητα τεράστια έκπληξη ήταν και το λεγόμενο Maracanazo, στις 16 Ιουλίου 1950. Η ποδοσφαιρική «Χιροσίμα» των μάγων της μπάλας. Η μεγαλύτερη απογοήτευση όλων των εποχών για την οικοδέσποινα Βραζιλία, που μέσα στο ναό της, το κατάμεστο Μαρακανά, απώλεσε την ευκαιρία κατάκτησης του τίτλου της Παγκόσμιας Πρωταθλήτριας από την- πολύ σκληρή για να πεθάνει- Ουρουγουάη. Εισιτήρια που κόπηκαν: 173.830. Τζαμπατζήδες άλλοι 40.000! 


Ο Χουάν Λόπεθ, προπονητής της «Σελέστε» έδινε οδηγίες στα αποδυτήρια, πριν την έναρξη του αγώνα, προσανατολίζοντας την ομάδα του σε φουλ αμυντικό παιχνίδι, ο αρχηγός, όμως, Obdulio Varela, κεντρικός αμυντικός της Πενιαρόλ, είχε αντίθετη άποψη. Πήρε το λόγο και παρότρυνε τους συμπαίκτες του να τα δώσουν όλα, χωρίς να «κλειστούν» στα καρέ τους και χωρίς να επηρεαστούν από τον κόσμο. «Μάγκες, τα outsider δεν παίζουν. Ας αρχίσει το σόου». Ήξερε ότι ακόμα και με ισοπαλία, το κύπελλο θα πήγαινε στον μεγάλο αντίπαλο. Ακόμα κι όταν δέχτηκε γκολ η Ουρουγουάη, στην αρχή του δεύτερου ημιχρόνου, ο εκπληκτικός αρχηγός φώναζε «Τώρα, είναι η ώρα της νίκης». 2 γκολ στο 66 από το Schiaffino και στο 79 από το Gigghia έδωσαν τη νίκη στη «Σελέστε» και η βουβαμάρα κυριάρχησε στο γήπεδο.

Αργότερα, ο Gigghia θα δήλωνε: «Νοιώθω πολύ υπερήφανος γιατί μόνον τρεις άνθρωποι βούβαναν με μια τους κίνηση τον κόσμο στο Μαρακανά. Ο Φρανκ Σινάτρα, ο Πάπας Ιωάννης- Παύλος κι εγώ!». Μέχρι και ο Ζιλ Ριμέ που θα απένειμε το κύπελλο στους νικητές είχε προετοιμάσει συγχαρητήριο λόγο στα Πορτογαλέζικα, που δεν τον εκφώνησε ποτέ. Η Βραζιλιάνικη Ομοσπονδία ετοίμασε για την περίσταση πανηγυρικό άσμα που επίσης δεν ακούστηκε ποτέ. Η «σελεσάο» δεν κατέβηκε ποτέ ξανά με τις ίδιες εμφανίσεις (δεισιδαιμονίες…). 

Παιχταράδες εκείνης της Εθνικής Βραζιλίας εγκατέλειψαν την ενεργό δράση. Άλλοι κυνηγήθηκαν. Οπαδοί αυτοκτόνησαν ή πέθαναν από καρδιακή ανακοπή. Αθλητικογράφοι παραιτήθηκαν. Ο αήττητος σε Παγκόσμιο Κύπελλο Varela τερμάτισε την καριέρα του το 1954, στα 37 του χρόνια. Δεν πρόλαβε να αγωνιστεί κόντρα στην Ουγγρική ομάδα στα ημιτελικά του Μουντιάλ της Ελβετίας, λόγω τραυματισμού. Οι λατινοαμερικανοί ηττήθηκαν από τους Μαγυάρους, τότε, το 1954, με 4-2. Αρκετοί όμως λένε ότι αν έπαιζε σε εκείνο το ματς, η «σελέστε» θα έφθανε στον τελικό και θα τον κέρδιζε. Λέτε; Μπα.. υπερβολές!

Πέμπτη αλλά όχι καταϊδρωμένη στις μεγαλύτερες εκπλήξεις όλων των εποχών στο ποδόσφαιρο; Η κατάκτηση του Κυπέλλου Πρωταθλητριών Ευρώπης στις 7 Μαΐου 1986 από τη Στεάουα, στο Σάντσεθ Πιχουάν της Σεβίλλης, κόντρα στην πανίσχυρη Μπαρτσελόνα. Οι Ρουμάνοι ασφαλώς και διέθεταν ομαδάρα με εκπληκτικούς παίκτες, που ελάχιστοι, όμως, τους έδιναν ελπίδες για κάτι παραπάνω από μια αξιοπρεπή εμφάνιση στον τελικό. Ο Χέλμουτ Ντουκαντάμ, κέρβερος κάτω από τα δοκάρια, χάρισε το κύπελλο στην ομάδα του αποκρούοντας τέσσερα στα τέσσερα πέναλτυ. Ωραία χρόνια… από τα τελευταία παιχνίδια του Άνχελ Ιορντανέσκου ως παίκτη- βοηθού προπονητή του Έμεριχ Γένεϊ. Ο «δικός μας», Βίκτορ Μουνιόθ, ακόμα «το φυσάει και δεν κρυώνει».

Πάμε γι’ άλλα! Η ομάδα Corporacion Deportivas Once Caldas σας λέει τίποτε; Όχι; Κακώς! Θα έπρεπε. Είναι η νικήτρια του Copa Libertadores 2004. Εμείς, βέβαια, τότε ασχολούμασταν με άλλα θέματα, που επισκίαζαν οτιδήποτε άλλο στην οικουμένη. Ο Τραϊανός Δέλλας μετά την απίθανη κεφαλιά του στον ημιτελικό κόντρα στην Τσεχία δήλωνε περιχαρής «Κατεβαίνοντας για το κόρνερ στην αντίπαλη περιοχή, στην τελευταία φάση, είπα αν είναι να μπει ας μπει τώρα. Κάποιος εκεί ψηλά φαίνεται με άκουσε…». Κάπως έτσι πρέπει να σκέφτηκαν και οι οπαδοί της Κολομβιανής ομάδας, που κατάφερε να επικρατήσει, έστω και στα πέναλτυ, του ακλόνητου φαβορί, Μπόκα Τζούνιορς. 

Μέχρι τότε δεν είχε περάσει ούτε καν τον πρώτο γύρο οποιασδήποτε διοργάνωσης της Λατινικής Αμερικής… Ο προπονητής της Luis Fernando Montoya μην μπορώντας να συνέλθει από την επιτυχία, δήλωνε: «Αύριο θα πρέπει να ξαναδώ το παιχνίδι σε βίντεο για να πιστέψω το κατόρθωμα». Ήταν 30 Ιουνίου 2004. Εκείνο το πενθήμερο έγιναν πολλά περίεργα πράγματα στον πλανήτη μας, δεν νομίζετε;  

Τελευταία όλων αφήσαμε μια Βελγική ομάδα. Την – γαλλιστί προφερόμενη- Μαλίν, αλλά στην τοπική διάλεκτο Μέχελεν(KV Mechelen και όχι KRC Mechelen, που είναι αρκετά πιο χαμηλά). Σας λέει κάτι; Εν έτει 1988, στις 11 Μαΐου κατακτούσε το κύπελλο Κυπελλούχων με αντίπαλο τον πάντα ισχυρό Άγιαξ. Οι Βέλγοι εμφανίζονταν μόλις τότε για πρώτη φορά στις Ευρωπαϊκές διοργανώσεις. Αλλά τα κατάφεραν μια χαρά. 

Αργότερα, εξαιτίας οικονομικής δυσπραγίας του Προέδρου της, πουλήθηκαν κάμποσοι παίκτες, με αποτέλεσμα η χρυσή τριετία 1987- 90 να περάσει για πάντα στο παρελθόν, να φτάσει στο σημείο να υποβιβαστεί και να προβιβαστεί ξανά στην Jupiler League, μόλις φέτος. Γκολκίπερ της Μαλίν τότε ο πασίγνωστος και ικανότατος Μισέλ Πρεντόμ. Πουλέν, όμως, του υπογράφοντος σε εκείνη την ομάδα ήταν ο Ισραηλινός Eli Ohana, που εκείνη τη χρονιά ανακηρύχθηκε ως ο καλύτερος ανερχόμενος «Ευρωπαίος» ποδοσφαιριστής. Τότε ήταν μόλις 23 ετών. Έμεινε, όμως, στάσιμος. Εμείς θα τον θυμόμαστε για την εκπληκτική του ντρίπλα και σέντρα στη φάση του νικητήριου γκολ στον τελικό του Στρασβούργου. (το δεκαράκι το καλό με το μαλλί λασπωτήρα)

Τρία χρόνια σχεδόν μετά, κατάφερε να την αποκλείσει ο ΠΑΟΚ, με γκολ νίκης- πρόκρισης στο 87ο λεπτό του Στέφανου Μπορμπόκη. Μαλίν- ΠΑΟΚ 0-1. Η παρακμή των «Μαλινουά» μόλις ξεκινούσε. Είχαν, όμως, ήδη καταφέρει να γραφτούν για πάντα στις χρυσές σελίδες της Ιστορίας του Παγκοσμίου Ποδοσφαίρου. Τόσο ανεξίτηλα και «θαυματουργά», ώστε να τους μνημονεύει κι ένας Έλληνας ταπεινός αρθρογράφος στα κείμενά του, μετά από είκοσι περίπου χρόνια.

Όσο για το.. όγδοο θαύμα; Θα μπορούσε κάλλιστα να είναι: Η νίκη της Σενεγάλης επί της Γαλλίας στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 2002. Ή του Καμερούν σε βάρος της Αργεντινής το 1990 (οι παγίδες που κρύβει μια πρεμιέρα σε μεγάλο θεσμό). Η απροσδόκητη επικράτηση των ΗΠΑ επί της Αγγλίας το 1950 (Miracle on Grass) που απαθανατίστηκε και στην ταινία «The Game of their lives». Το… «ράπισμα» των Αλγερινών (2-1) εναντίον της Δυτικής Γερμανίας το 1982 στην Ισπανία. Κάμποσες εκπλήξεις στο παραδοσιακό Αγγλικό Κύπελλο. 

Ελάχιστες από αυτές, όμως, έφεραν τόσο σημαντικούς τίτλους, όσο οι προαναφερθείσες επτά. Και καλό είναι που και που να τις μνημονεύουμε. Και να θυμόμαστε ότι ειδικά στα σπορ «It’s not over till the fat lady sings».  Ή -αν προτιμάτε- στον αθλητισμό τα θαύματα συμβαίνουν που και που. Και ύστερα από λίγα χρόνια μόνον σαν παραμύθια μπορούμε να τα διηγηθούμε.   Κόκκινη κλωστή δεμένη, στην ανέμη τυλιγμένη,  δώσ’ της κλώτσο να γυρίσει, παραμύθι ν’ αρχινήσει…